Ἰόπλοκ' ἄγνα μελλιχόμειδε Σάπφοι, Ἄμμιν ἐν ποήμασι σοῖσιν ὄττι Γράψαι ἤθελες, τὰ θέλω λάβων κά- λως μεταφράσδην. Püra Saffo cunt i cavèi de vioeule E ul suris de mel, quell che te vorevet Scriv ind i poesii, voeuri ben capì e tra- dü per benin. |
Saffo dal mellifluo sorriso, pura, Chioma di vïole, ciò che tu dire Ci volevi nelle poesie, capire Vo' e ben tradurre. Saffo püra co ol grignadì de mél E i caèi de viöle, chèl che te ölìet Scriv in di poesée, mé ölerèss capì e per Bé tradüsì. |
Oggi vi presento i miei 12 frammenti preferiti di Saffo, in Brianzolo e Bergamasco. Perché questi due dialetti? Perché avevo l'impressione, in agosto 2025, che tra i dialetti lombardi il Bergamasco fosse quello più diverso dagli altri, anche da quelli in zona Domodossola (nord estremo del Piemonte), ben più lontani dalla Brianza di quanto non lo fosse Bergamo. Spero che questa antologia, quando sarà completata (e mentre scrivo ho due traduzioni brianzole e una bergamasca, più quelle della "cover" di sopra, tradotta in Brianzolo il 25/10/25 alle 0:44-0:54 e in Bergamasco il 4/11/25 alle 0:16-0:37), illustri questa differenza.
- Alla sua cara Arignota (SMB 136A, LP 96 part 1, G);
- Alla Cipride (SMB 8, LP 26+);
- Idillio con Afrodite (SMB 4, LP 2); questo è tradotto in Brianzolo il 25/8/25, la prima strofa alle 12:43-13:09, il resto alle 14:36-15:04, con pabi che diventa pascul alle 18:15 di quel giorno, e la lacuna che viene sistemata alle 23:42-23:45 del 28/8/25 (cfr. anche qui);
- Esser morta davver vorrei (SMB 134, LP 94); la storia del Brianzolo inizia il 4/11/25 con «Vedaroo püü la mè Attide» alle 2:28 e «E vess morta mi vularìa» alle 2:29; il primo verso diventa poi «Attide mi la vedi püü» (5/11/25 12:44);
- Ode ad Anattoria (SMB 15, LP 31);
- O tenere donne (SMB 24, LP 24(a));
- L'amore mi ha scosso il cuore (SMB 107, LP 47);
- Ode ad una bella donna (SMB 18, LP 23);
- Poesia di Gongyla (SMB 17, LP 22 parte 2, 2v);
- Le stelle e la luna (SMB 96, LP 34); per le storie di queste traduzioni cfr. qui;
- Mi hai lasciata (SMB 20, LP 129+);
- Alle Nereidi (SMB 2, LP 5+).
· Πρὸς φίλαν Ἀριγνώταν [Πῆλ' ἄπεστιν Ἀνακτορί' ἀ φίλα Τὸν λέπτον ϝ' ἀπὺ] Σαρδ̣ί̤ω̤[ν Πρὸς σὲ πό]λ̤λ̤α̣κι τ̣υίδε̤ [νῶν ἔχοισα] 3 ὤς π̣ο̤[τ' ἐ]ζ̤ώομεν β̤ε̤[(.)]β̤ά̤ω̤ς ἔχε̣[ν σὲ̣ θέα‹ι̊› ϝ̣ι̣κέλ̤αν, Ἀρί̣- γ̣ν̣ώτα, σ̤ᾶ̤‹ι̊› δ̤ὲ̤ μάλιστ' ἔ̣χαι̤ρε μόλπᾳ(ι̊)· 6 νῦν δ̣ὲ Λύ̣δαισιν ἐ‹μ›πρ̣έπε{ε}ται γυνα̣ί̣- κ̣ε̣σσιν ὤς ποτ̣' ἀελίω δύντος ἀ βροδοδ̣άκτ̣υλ̣ο̣ς̣ ‹σελάννα›, 9 πάν̤τα πε‹ρ›ρέχοισ' ἄστρα, φάος δ' ἐπί- σχει θάλασσαν ἐ̤π' ἀλμύραν ἴσως καὶ πολυανθέμοις ἀρούρα̣ις̣, 12 ἀ δ' ‹ἐ›έρ̣σα κάλα κέχυται, τεθά- λ‹α›ισι δὲ β̣ρ̣όδα κἄπαλ' ἄν- θρυσκα καὶ μελίλωτος ἀνθ̤εμώδης· 15 πό̣λλα δ̣ὲ ζαφοίταισ', ἀγάνα̣ς ἐ̣πι{ιι}- μνάσθεισ' Ἄτθιδος, ἰμέρωι̣̊ λ̣έπτ̤αν ποι φρένα, κῆ̤ρ̤ ἄ̤σ̤α̤‹ι̊› βό̤ρ̣ητα̣ι, 18 κ̣ῆθ‹ι› δ̣' ἔλ̤θην ἄμμ' ὄ̤ξ̤υ β̤ό(α̣)· τ̤ὰ̤ δ̤' οὐ νῶ̣(ι̊)ν ‹γ›' ἄ̤π̣υ̤στα̣ ν̣ὺξ̣{[.]} πολύω̣ς̣ γαρύ̣ε̣‹ι› δ[(.)]ι̤' ἄλος̣ πό̣[ρω]ν̤ τ̤ὸ̤ μ̤έσσον. 21 : A la sò cara Arignota [Πῆλ' ἄπεστιν Ἀνακτορί' ἀ φίλα Τὸν λέπτον ϝ' ἀπὺ] Σαρδ̣ί̤ω̤[ν Πρὸς σὲ πό]λ̤λ̤α̣κι τ̣υίδε̤ [νῶν ἔχοισα] 3 ὤς π̣ο̤[τ' ἐ]ζ̤ώομεν β̤ε̤[(.)]β̤ά̤ω̤ς ἔχε̣[ν σὲ̣ θέα‹ι̊› ϝ̣ι̣κέλ̤αν, Ἀρί̣- γ̣ν̣ώτα, σ̤ᾶ̤‹ι̊› δ̤ὲ̤ μάλιστ' ἔ̣χαι̤ρε μόλπᾳ(ι̊)· 6 νῦν δ̣ὲ Λύ̣δαισιν ἐ‹μ›πρ̣έπε{ε}ται γυνα̣ί̣- κ̣ε̣σσιν ὤς ποτ̣' ἀελίω δύντος ἀ βροδοδ̣άκτ̣υλ̣ο̣ς̣ ‹σελάννα›, 9 πάν̤τα πε‹ρ›ρέχοισ' ἄστρα, φάος δ' ἐπί- σχει θάλασσαν ἐ̤π' ἀλμύραν ἴσως καὶ πολυανθέμοις ἀρούρα̣ις̣, 12 ἀ δ' ‹ἐ›έρ̣σα κάλα κέχυται, τεθά- λ‹α›ισι δὲ β̣ρ̣όδα κἄπαλ' ἄν- θρυσκα καὶ μελίλωτος ἀνθ̤εμώδης· 15 πό̣λλα δ̣ὲ ζαφοίταισ', ἀγάνα̣ς ἐ̣πι{ιι}- μνάσθεισ' Ἄτθιδος, ἰμέρωι̣̊ λ̣έπτ̤αν ποι φρένα, κῆ̤ρ̤ ἄ̤σ̤α̤‹ι̊› βό̤ρ̣ητα̣ι, 18 κ̣ῆθ‹ι› δ̣' ἔλ̤θην ἄμμ' ὄ̤ξ̤υ β̤ό(α̣)· τ̤ὰ̤ δ̤' οὐ νῶ̣(ι̊)ν ‹γ›' ἄ̤π̣υ̤στα̣ ν̣ὺξ̣{[.]} πολύω̣ς̣ γαρύ̣ε̣‹ι› δ[(.)]ι̤' ἄλος̣ πό̣[ρω]ν̤ τ̤ὸ̤ μ̤έσσον. 21 · Πρὸς τὰν Κύπριδα Πῶς̣ κε δή τις οὐ θαμέω̣ς ἄσαιτο, Κύπρι, δἐσ̣πο̣ι̣ν̣'; Ὄττινα̤ +δ+ὴ φίλ̣+ησθα+ [καἰ] θέλοι μάλιστα πάθει̤ 'κ̣δα̤[κρύην οὐκ] ὀνέχησθα; Πᾷ [β]άλοισά̤ μ' ἀλεμάτω̣ς̤ δαΐ̤σδ[ης] εἰμέρ‹ῳ› λύ{ι̣}σαντ̣ι̣ γόν', ὦ μεγ̤ί̤σ̤[τα;] Πόλ[λ]α πάμ̤π̤αν μ' οὐ πρό̣[τερ' ἦσθ' ἀπέχθης οὔτ' ὀ̣νέ̤ερχ̣̤+θ+αι [φαῖμ' ἀπ' ἀμμέων] σέ· θέλω [δύνασθαι μήκετ' οὔτως τοῦ]το πάθη[ν. Φρένεσσι Παῦσε τὰν θύελ]λ̣αν· ἔγω δ’ ἔμ’ αὔται τοῦτο σύνοιδα [ὄττι τοὶς] β̤[ρ]ό̣τοις [ποτ]α̤ [οὔ κεν εἴη Πάμπαν εὐτύχην·] ἔ̣ν' ἄμ' [ἄμμιν ἔμμεν Δεύομ' ἀνθρώπων γ]ε̣ [ . ] . [–u–x –uu–x] : A la Cipride Πῶς̣ κε δή τις οὐ θαμέω̣ς ἄσαιτο, Κύπρι, δἐσ̣πο̣ι̣ν̣'; Ὄττινα̤ +δ+ὴ φίλ̣+ησθα+ [καἰ] θέλοι μάλιστα πάθει̤ 'κ̣δα̤[κρύην οὐκ] ὀνέχησθα; Πᾷ [β]άλοισά̤ μ' ἀλεμάτω̣ς̤ δαΐ̤σδ[ης] εἰμέρ‹ῳ› λύ{ι̣}σαντ̣ι̣ γόν', ὦ μεγ̤ί̤σ̤[τα;] Πόλ[λ]α πάμ̤π̤αν μ' οὐ πρό̣[τερ' ἦσθ' ἀπέχθης οὔτ' ὀ̣νέ̤ερχ̣̤+θ+αι [φαῖμ' ἀπ' ἀμμέων] σέ· θέλω [δύνασθαι μήκετ' οὔτως τοῦ]το πάθη[ν. Φρένεσσι Παῦσε τὰν θύελ]λ̣αν· ἔγω δ’ ἔμ’ αὔται τοῦτο σύνοιδα [ὄττι τοὶς] β̤[ρ]ό̣τοις [ποτ]α̤ [οὔ κεν εἴη Πάμπαν εὐτύχην·] ἔ̣ν' ἄμ' [ἄμμιν ἔμμεν Δεύομ' ἀνθρώπων γ]ε̣ [ . ] . [–u–x –uu–x] · Ἰδύλλιον σὺν τᾷ Ἀφροδίτᾳ Δ̤εῦρύ μ̌' ἐκ̌ Κρήτας π̣ρ̣[οφάνη]+θ' ἔ+ναυ‹λ›ον Ἄγνον ὄππ̣[ᾳ δὴ] χάριεν μὲν ἄλσος Μαλί̣[αν] β̤ῶμοι δ' ἔν̣ι θυμιάμε- νοι [λι]β̤ανώτω ἐν δ̌' ὔδωρ ψῦχρον̤ +κε+λ̣άδ̌ε̌ι̌ δ̣ι' ὔσ̣‹δ›ων Μαλίαν βρόδ̌οισ‹ι› δ̌ὲ πα̌ῖ̌ς̣ ὀ χῶρος Κ‹α›σκίαστ' α̣ἰθυσσομένων δὲ φύλλω[ν] Κ̣ῶ̣μ̤α καταίρ̣ε̌ι̌ Ἐν δὲ λείμω[ν] ἰπ̣π̣όβοτος τέθαλε̣ Ἠ̣ρι|ν̌ο̣ίσ‹ιν› ἄνθεσιν αἰ ‹δ› ἄη̌τα̤ι Μέλλιχα πνέ̤ο̤ισιν [ἐπ' ἄμμ' ἀπ' ὠρά- νω κατίοισαι.] Ἔνθα δὴ σὺ̣ δ̣ό̣ς̤ μ̤[ε] θ̤έλ̣ο̣ισα Κύπρι Χρυσί̌αισ‹ιν› ἐν κυλί̣κ̣ε̤σσιν ἄ‹β›ρως ‹ὀ›μ‹με›μείχμενον θαλ̣ία̌ι̌σ̣̌ι̣ +ν+έ̤κ̣τ̣αρ ‹οἰ›νοχόαισα[ι]. : Idillio cun la Afrodite Cumparìss da Creta a la tua cà santa, Chì ind ul bosch de pumm che l'è inscì belin, A sentì l'udur de l'inzéns ch'el brüsa Sura i altar. Chì gh'è un rüsgelìn che tra i ramm d'i pumm El sürbüìss, e i roeusi chì i dan l'umbria A tüt quest post chì, e 'l flüscià d'i foeuji El ne indurmenta. Chì gh'è un praa de pascul che l'è fiurì Cunt i fiur de la primavera, e i sunfien Dulz püssée del mel questi vent che i vègnen A nüm del cel. Chì permettem, Cipride, ben disposta, De mes'cià la sgioja de questa nostra Festa cunt el nettar, e ind'i tassi d'or cun Grazzia versàll. · Τεθνάκην δ' ἀδόλως θέλω ["Ἄτθιδ' οὐδ' ἒν ἄρ' ὄ]ψ̤[ομαι] Τεθνάκην δ' ἀδόλως θέλω"· Ἄ με ψισδομένα κατ̣ε̤λί‹μ›πανεν Πόλλα, καὶ τόδ' ἔειπέ̤ μ̤ο̤ι̤· "Ὦι̊μ' ὠς δεῖνα πεπ[όνθ]α̤μεν, Ψάπφ'! Ἦ̤ μάν̣ σ̣' ἀέκο̤ι̤σ̤' ἀ̣πυλιμπάνω!"· Τάν δ' ἔγω τάδ' ἀ̣μειβ̣ό̤μαν· "Χαίροισ' ἔρχ̣εο̣ κἄ̣με̣θεν Μέμναισ̣(θ̤)', οἶσ̣θ̣α̣ γὰρ ὤς ‹σ›ε πεδήπομεν, Α̣ἰ δὲ μή,͜ ἀ̣λλά σ' ἔγ̣ω θέλω Ὄ̣μνα̣ι̣σαι – σ̣ὺ̣ κ̣ά̤λ̤α̤ [φρ]ά̣σ̤αι – Ὄσ̣σ̣' ἄ̤μ̤μ̤ε̤[ς φίλ]α̤ καὶ κάλ' ἐ̣πάσχομεν Πό̣[λλοις γὰρ στεφάν]οις ἴων Καὶ [βρόδων κρ]ο̤κίων τ̣' ὔμοι Κ̣άρ̤α̤[ι̊ σῶι̊] π̣αρ' ἔμοι π‹ε›ρεθήκα‹ο›, Κα̣ὶ π̣ό̤[λλαις ὐπα]θ̣ύμιδας 15 Πλέ̣κ[τ]α̤[ις ἀμφ'] ἀ̤πάλαι̊ δέραι̊ Ἀνθέ̣ων ἐ̣ρ̤[άτων] πεποημμέ̣ναις, Καὶ πάν̣τ̣α̣ χ̤[ρόα σὺ]ν̣ μ̣ύ̣ρω[ι̊] Βρενθείωι̤̊ τ̤[ε κόμ]α̤ν̣ β̤ρ̣ό̣δ̣ω̤ν̣ Ἐξαλείψαο κα̣[ὶ βασ]ι̣λη̣ί̣ω‹ι̊›, Καὶ στρώμν[αν ἐ]π̤ὶ μολθ̤άκαν Ἀπάλαν πὰρ̤ [ἄκρω]ν̤ τ̤ό̣ν̣ων Ἐ̣ξίης̣ πόθο̣[ν αἶψα νε]α̤νίδων, Κωὔτε τι̣ς [χόρος οὔ]τ̣ε τι {τ̣ι̣} Ἴρον οὐδ' ὔ[δατος ῤέ]+ο+ν̣ 25 Ἔ̣πλ̤ετ' ὄππ̣[οθεν ἄμ]μ̤ες ἀπ̣έσκομεν, Οὐκ ἄλσος τ̤[ι παρ' εἴ]α̤ρος [Πάρηλθεν κροτάλω]ν̤ ψόφος [Οὐδ' ἄμμαι γλύκιαι μ]ε̤λ̤α̤οίδιαι. : E vess morta mi vularìa "Attide mi la vedi püü, E vess morta mi vularìa"; Ἄ με ψισδομένα κατ̣ε̤λί‹μ›πανεν Πόλλα, καὶ τόδ' ἔειπέ̤ μ̤ο̤ι̤· "Ὦι̊μ' ὠς δεῖνα πεπ[όνθ]α̤μεν, Ψάπφ'! Ἦ̤ μάν̣ σ̣' ἀέκο̤ι̤σ̤' ἀ̣πυλιμπάνω!"· Τάν δ' ἔγω τάδ' ἀ̣μειβ̣ό̤μαν· "Χαίροισ' ἔρχ̣εο̣ κἄ̣με̣θεν Μέμναισ̣(θ̤)', οἶσ̣θ̣α̣ γὰρ ὤς ‹σ›ε πεδήπομεν, Α̣ἰ δὲ μή,͜ ἀ̣λλά σ' ἔγ̣ω θέλω Ὄ̣μνα̣ι̣σαι – σ̣ὺ̣ κ̣ά̤λ̤α̤ [φρ]ά̣σ̤αι – Ὄσ̣σ̣' ἄ̤μ̤μ̤ε̤[ς φίλ]α̤ καὶ κάλ' ἐ̣πάσχομεν Πό̣[λλοις γὰρ στεφάν]οις ἴων Καὶ [βρόδων κρ]ο̤κίων τ̣' ὔμοι Κ̣άρ̤α̤[ι̊ σῶι̊] π̣αρ' ἔμοι π‹ε›ρεθήκα‹ο›, Κα̣ὶ π̣ό̤[λλαις ὐπα]θ̣ύμιδας 15 Πλέ̣κ[τ]α̤[ις ἀμφ'] ἀ̤πάλαι̊ δέραι̊ Ἀνθέ̣ων ἐ̣ρ̤[άτων] πεποημμέ̣ναις, Καὶ πάν̣τ̣α̣ χ̤[ρόα σὺ]ν̣ μ̣ύ̣ρω[ι̊] Βρενθείωι̤̊ τ̤[ε κόμ]α̤ν̣ β̤ρ̣ό̣δ̣ω̤ν̣ Ἐξαλείψαο κα̣[ὶ βασ]ι̣λη̣ί̣ω‹ι̊›, Καὶ στρώμν[αν ἐ]π̤ὶ μολθ̤άκαν Ἀπάλαν πὰρ̤ [ἄκρω]ν̤ τ̤ό̣ν̣ων Ἐ̣ξίης̣ πόθο̣[ν αἶψα νε]α̤νίδων, Κωὔτε τι̣ς [χόρος οὔ]τ̣ε τι {τ̣ι̣} Ἴρον οὐδ' ὔ[δατος ῤέ]+ο+ν̣ 25 Ἔ̣πλ̤ετ' ὄππ̣[οθεν ἄμ]μ̤ες ἀπ̣έσκομεν, Οὐκ ἄλσος τ̤[ι παρ' εἴ]α̤ρος [Πάρηλθεν κροτάλω]ν̤ ψόφος [Οὐδ' ἄμμαι γλύκιαι μ]ε̤λ̤α̤οίδιαι. · Ἀοίδα ἐς τὰν Ἀνακτορίαν Φαίνεταί μοι κῆνος ἴσος θέοισιν Ἔμμεν’ ὤνηρ, ὄττις ἐνάντιός τοι Ἰσδάνει καὶ πλάσιον ἆδυ φωνεί- σας ὐπακούει Καὶ γελαίσας ἰμέροεν. τό μ’ ἦ μάν Καρδίαν ἐν στήθεσιν ἐπτόαισεν. Ὠς γὰρ ‹ἔς› σ' ἴδω βρόχε', ὤς με φώναισ' οὖδεν ἔτ’ εἴκει, Ἀλλὰ κὰμ μὲν γλῶσσα ϝέϝαγε, λέπτον Δ’ αὔτικα χρῷ πῦρ ὐπαδεδρόμακεν, Ὀππάτεσσι δ’ οὖδεν ὄρημμ’, ἐπιρρόμ- βεισι δ᾽ ἄκουαι, Ψῦχρα δ’ ἴδρως κακχέεται, τρόμος δὲ Παῖσαν ἄγρει, χλωροτέρα δὲ ποίας Ἔμμι, τεθνάκην δ᾽ ὀλίγω ’πιδεύης φαίνομ’ ἔμ’ αὔτᾳ· Ἀλλὰ πᾶν τόλματον, ἐπεί ‹κ' ἄεργον, Ψάπφ', ὀνειδίσαις ἄτε› καὶ πένητα [Ὤς ἀπόλλυνται βασίληες ὄλβι- αί τε πόληες]. : Ode a la Anattoria Φαίνεταί μοι κῆνος ἴσος θέοισιν Ἔμμεν’ ὤνηρ, ὄττις ἐνάντιός τοι Ἰσδάνει καὶ πλάσιον ἆδυ φωνεί- σας ὐπακούει Καὶ γελαίσας ἰμέροεν. τό μ’ ἦ μάν Καρδίαν ἐν στήθεσιν ἐπτόαισεν. Ὠς γὰρ ‹ἔς› σ' ἴδω βρόχε', ὤς με φώναισ' οὖδεν ἔτ’ εἴκει, Ἀλλὰ κὰμ μὲν γλῶσσα ϝέϝαγε, λέπτον Δ’ αὔτικα χρῷ πῦρ ὐπαδεδρόμακεν, Ὀππάτεσσι δ’ οὖδεν ὄρημμ’, ἐπιρρόμ- βεισι δ᾽ ἄκουαι, Ψῦχρα δ’ ἴδρως κακχέεται, τρόμος δὲ Παῖσαν ἄγρει, χλωροτέρα δὲ ποίας Ἔμμι, τεθνάκην δ᾽ ὀλίγω ’πιδεύης φαίνομ’ ἔμ’ αὔτᾳ· Ἀλλὰ πᾶν τόλματον, ἐπεί ‹κ' ἄεργον, Ψάπφ', ὀνειδίσαις ἄτε› καὶ πένητα [Ὤς ἀπόλλυνται βασίληες ὄλβι- αί τε πόληες]. · Ὦ ἄγαναι γύναικες! Αἶσ' ἔγων ἔγ]αν· ἄγα̤[ναι γύναικες, Ο]ἶ̤[α μ]εμνάσεσθ' ἄ̤[ι μέχρι γῆρας, κ]αί γ̣' ἄρ' ἄ̣μμε̣ς ἐν νεό̤[τατι λάμπραι̊] Ταῦ̣τ' ἐ̤π̣όημ̣μεν· Πό̣λλα̣ +μ+ὲν γὰρ καὶ κά[λα κἄγν' ἐν αὔται̊] ἐ̤κ̣π̤ο̤ν̤[ήσ]α̤μεν· πόλι[ν αὖ λιποίσαις ῎Υ]μμε̤ [μ'] ὀ[ξ]ε̣ίαις δ̣[άκεν αὖ βλεποίσαι̊ Κ]ῆ̤[ρ] ὀ̤ν̤[ίαισιν Ἴμμερος.] : O dòni tendri! Αἶσ' ἔγων ἔγ]αν· ἄγα̤[ναι γύναικες, Ο]ἶ̤[α μ]εμνάσεσθ' ἄ̤[ι μέχρι γῆρας, κ]αί γ̣' ἄρ' ἄ̣μμε̣ς ἐν νεό̤[τατι λάμπραι̊] Ταῦ̣τ' ἐ̤π̣όημ̣μεν· Πό̣λλα̣ +μ+ὲν γὰρ καὶ κά[λα κἄγν' ἐν αὔται̊] ἐ̤κ̣π̤ο̤ν̤[ήσ]α̤μεν· πόλι[ν αὖ λιποίσαις ῎Υ]μμε̤ [μ'] ὀ[ξ]ε̣ίαις δ̣[άκεν αὖ βλεποίσαι̊ Κ]ῆ̤[ρ] ὀ̤ν̤[ίαισιν Ἴμμερος.] · Ἐτίναξέ μ' Ἔρος φρένας Ἔρος δ᾽ ἐτίναξέ ‹μοι› φρένας, ὠς ἄνεμος κὰτ ὄρος δρύσιν ἐμπέτων. : L'amur el me gh'ha scoss el coeur Ἔρος δ᾽ ἐτίναξέ ‹μοι› φρένας, ὠς ἄνεμος κὰτ ὄρος δρύσιν ἐμπέτων. · Ἀοίδα πρὸς κάλαν γύναικα […………………… …………………… …] ἔ̤ρωτος ἤλ̣γ̣[ει …… Ὠς ἔγω γὰρ ἄν]τ̣ι̣ον εἰσίδω σ[ε Φαίνεταί μ'οὐδ'] Ἐ̤ρμιόνᾳ τεαύ̤[τα Ἔμμεναι,] ξάνθᾳ δ' Ἐλένᾳ σ' ἐΐσ[κ]ην [Οὖδεν ἄει]κες, Ὠς θέ]μ̤ις θνάταις· τόδε δ' ἴσ[θι] τᾷ σᾷ [Καρδίᾳ] π̣αίσαν κέ μ̣ε τᾶν μερίμναν Ταῖσ' ἀϝέλ]λ̤αισ' ἀντίδ[οσιν, π]ό̤θοις δὲ̤ [Πάντας ἄγην σοί. Λωτίνοις δὲ πρὸς δροσόεν]τας ὄχθοις Βᾶν κ' αἰ ἔθναισκές ποτ', ἐπαινέσω σ'] ἄ͜ιν Ὤς μοι ἔσσετ', ἄμμε παν]ν̣υχίσ̤[δ]η̣ν [Πόλλα ποθήω.] : Ode a na bèla dòna […………………… …………………… …] ἔ̤ρωτος ἤλ̣γ̣[ει …… Ὠς ἔγω γὰρ ἄν]τ̣ι̣ον εἰσίδω σ[ε Φαίνεταί μ'οὐδ'] Ἐ̤ρμιόνᾳ τεαύ̤[τα Ἔμμεναι,] ξάνθᾳ δ' Ἐλένᾳ σ' ἐΐσ[κ]ην [Οὖδεν ἄει]κες, Ὠς θέ]μ̤ις θνάταις· τόδε δ' ἴσ[θι] τᾷ σᾷ [Καρδίᾳ] π̣αίσαν κέ μ̣ε τᾶν μερίμναν Ταῖσ' ἀϝέλ]λ̤αισ' ἀντίδ[οσιν, π]ό̤θοις δὲ̤ [Πάντας ἄγην σοί. Λωτίνοις δὲ πρὸς δροσόεν]τας ὄχθοις Βᾶν κ' αἰ ἔθναισκές ποτ', ἐπαινέσω σ'] ἄ͜ιν Ὤς μοι ἔσσετ', ἄμμε παν]ν̣υχίσ̤[δ]η̣ν [Πόλλα ποθήω.] · Γογγύλα πόημα Κάμ με Τυί]δ̣ε̣, φ̤[ιλτάτα, κ]έλομαι σ[πόλαν σάν, Γο]γ̤γύλ̣α̣, π̣[έφα]νθι λάβοισ̣α̣ μ̤ά̤[λαν Γλα]κ̣τίνα̣ν̤· σ̣ὲ δηὖτε πόθος̣ τ̣[έουτος] Ἀμφιπότατ̣αι Τὰν κάλαν· ἀ γὰρ κατάγω̤γις αὔ[τ]α [μ' Ἐπτόαισ' ἴδο̣[ι]σαν· ἔγω δὲ χα̣ίρω· Καὶ γὰρ αὔτ̤α δὴ τ̣[όδ]ε μέμφ̤[εταί σοι Κ]υπρογέν[ηα· Τ]ᾶ̤ς ἄρ̣αμα̤[ι Τ̤οῦτο τὦ[πος Β]όλλομα̤[ι … ] Κὰτ τὸν Τεδέσκι καὶ κάμ με Τυί]δ̣ε̣, φ̤[ιλτάτα· κ]έλομαι σ[' ἀείδην Γο]γ̤γύλ̣α̣ν̤, [Ἄβα]νθι, λάβοισ̣α̣ν̤ ἄ̤[βραν Πᾶ]κ̣τιν, ἆ̣ς̤ σ̣ε δηὖτε πόθος̣ τ̣[έουτος] Ἀμφιπότατ̣αι Τὰν κάλαν· ἀ γὰρ κατάγω̤γις αὔ[τ]α[ν Ἐπτόαισ' ἴδο̣[ι]σαν· ἔγω δὲ χα̣ίρω· Καὶ γὰρ αὔτ̤α δή π̣[οτ'] ἐμέμφ̤[ετ' ὔμμε Κ]υπρογέν[ηα· Ὠ̤ς ἄρ̣αμα̤[ι Τ̤οῦτο τὦ[πος Β]όλλομα̤[ι … : Poesia de Gongyla Sagond mi Τυί]δ̣ε̣, φ̤[ιλτάτα, κ]έλομαι σ[πόλαν σάν, Γο]γ̤γύλ̣α̣, π̣[έφα]νθι λάβοισ̣α̣ μ̤ά̤[λαν Γλα]κ̣τίνα̣ν̤· σ̣ὲ δηὖτε πόθος̣ τ̣[έουτος] Ἀμφιπότατ̣αι Τὰν κάλαν· ἀ γὰρ κατάγω̤γις αὔ[τ]α [μ' Ἐπτόαισ' ἴδο̣[ι]σαν· ἔγω δὲ χα̣ίρω· Καὶ γὰρ αὔτ̤α δὴ τ̣[όδ]ε μέμφ̤[εταί σοι Κ]υπρογέν[ηα· Τ]ᾶ̤ς ἄρ̣αμα̤[ι Τ̤οῦτο τὦ[πος Β]όλλομα̤[ι … ] Sagond Tedeschi e mi Τυί]δ̣ε̣, φ̤[ιλτάτα· κ]έλομαι σ[' ἀείδην Γο]γ̤γύλ̣α̣ν̤, [Ἄβα]νθι, λάβοισ̣α̣ν̤ ἄ̤[βραν Πᾶ]κ̣τιν, ἆ̣ς̤ σ̣ε δηὖτε πόθος̣ τ̣[έουτος] Ἀμφιπότατ̣αι Τὰν κάλαν· ἀ γὰρ κατάγω̤γις αὔ[τ]α[ν Ἐπτόαισ' ἴδο̣[ι]σαν· ἔγω δὲ χα̣ίρω· Καὶ γὰρ αὔτ̤α δή π̣[οτ'] ἐμέμφ̤[ετ' ὔμμε Κ]υπρογέν[ηα· Ὠ̤ς ἄρ̣αμα̤[ι Τ̤οῦτο τὦ[πος Β]όλλομα̤[ι … · Ἄστερες καὶ σελάννα Ἄστερες μὲν ἀμφὶ κάλαν σελάνναν Ἂψ ἀπυκρύπτοισι φάεννον εἶδος, Ὄπποτα πλήθοισα μάλιστα λάμπῃ ἀργυρία γᾶν. : I stèll e la lüna Varda: i stèll intorn a la bèla lüna N'altra voeulta i scònden ul lor splendùr; Lee l'è piena e l'è dré impienì la Tèra Cunt ul sò argent. · Καλλέλοιπάς με [Καλλέλοιπάς μ’. Ὦμ’.] Ἐμέθεν δ’ ἔχησθα ‹ Ἤ σὺ› λάθαν, [φιλτάτα,] ἤ τιν’ ἄλλον ‹Μᾶλλον› ἀνθρώπων ἐμέθεν φίλησθα; [Τίς δὲ κεν εἴη;] : Te me gh'he lassaa [Καλλέλοιπάς μ’. Ὦμ’.] Ἐμέθεν δ’ ἔχησθα ‹ Ἤ σὺ› λάθαν, [φιλτάτα,] ἤ τιν’ ἄλλον ‹Μᾶλλον› ἀνθρώπων ἐμέθεν φίλησθα; [Τίς δὲ κεν εἴη;] · Πρὸς Νηρήϊδας Πότνιαι Νηρήϊδες̤, ἀ̤β̤λάβη[ν μοι Τὸν̤ κ̣ασίγνητον δ[ό]τε τυί̣δ' ἴκε̣σθα[ι Κὤτ̤τ̤ι ϝῶι̊ θύμωι̊ κε̤ θέλη γένεσθαι Κῆνο τελέσ̤θην· Ὄσσα δὲ πρ̤όσθ' ἄμβροτε πάντα λῦσ[αι, Καὶ φίλοισι ϝοῖσι χάραν γένεσθαι Κὠνίαν ἔχθροισι, γ̣ένοιτο δ' ἄμμι Μ̣ή̣δαμα μ̣ήδεις Τὰν κα̣σιγνήταν δὲ θ̣έλοι πόη̤σθα[ι Μέ]σδονος̤ τίμας, [ὀν]ίαν δὲ λύγραν Ἐκλύ]οι̤[τ]ο τοῖσι π̤[ά]ρ̤οιθ' ἀχε̣ύων Αὖτος ἐδά]μ̤να Κῆρ, ὀνείδο]ς̤ εἰσαΐω[ν], τ̤ὸ κ' ἐγ χρῶι̊ Κἄ]μ̣μ̣' [ἔπηλ]λ̤' ἐπαγ[ορί]αι̊ πολίτ̤αν Ὤ̤ς̤ ποτ' οὐ̤[κ ἄ]λ̤λω̤ς̤, [ἐσύ]νηκε δ' αὖτ' οὐ δεν διὰ +μ+ά̤κρω Καί τι μᾶ̤[λλ]ον αἰ κ[λ]έο[ς ἐ]ν̤ [βρότοι]σ̤ι Γ̤νώσε̣+τ+' ἂ̤ψ [οἶ]ον̣, σὺ [δ]ὲ̤, Κύπ̤[ρ]ι σ̤[έμ]να, Οὐκ̣ ὄν̣+ε+[κτον κα]τ̤θ̤εμ[έν]α κάκαν [ὔβ- ριν, πίθε ἄμ]μ̤ι̤ : Ai Nereidi Πότνιαι Νηρήϊδες̤, ἀ̤β̤λάβη[ν μοι Τὸν̤ κ̣ασίγνητον δ[ό]τε τυί̣δ' ἴκε̣σθα[ι Κὤτ̤τ̤ι ϝῶι̊ θύμωι̊ κε̤ θέλη γένεσθαι Κῆνο τελέσ̤θην· Ὄσσα δὲ πρ̤όσθ' ἄμβροτε πάντα λῦσ[αι, Καὶ φίλοισι ϝοῖσι χάραν γένεσθαι Κὠνίαν ἔχθροισι, γ̣ένοιτο δ' ἄμμι Μ̣ή̣δαμα μ̣ήδεις Τὰν κα̣σιγνήταν δὲ θ̣έλοι πόη̤σθα[ι Μέ]σδονος̤ τίμας, [ὀν]ίαν δὲ λύγραν Ἐκλύ]οι̤[τ]ο τοῖσι π̤[ά]ρ̤οιθ' ἀχε̣ύων Αὖτος ἐδά]μ̤να Κῆρ, ὀνείδο]ς̤ εἰσαΐω[ν], τ̤ὸ κ' ἐγ χρῶι̊ Κἄ]μ̣μ̣' [ἔπηλ]λ̤' ἐπαγ[ορί]αι̊ πολίτ̤αν Ὤ̤ς̤ ποτ' οὐ̤[κ ἄ]λ̤λω̤ς̤, [ἐσύ]νηκε δ' αὖτ' οὐ δεν διὰ +μ+ά̤κρω Καί τι μᾶ̤[λλ]ον αἰ κ[λ]έο[ς ἐ]ν̤ [βρότοι]σ̤ι Γ̤νώσε̣+τ+' ἂ̤ψ [οἶ]ον̣, σὺ [δ]ὲ̤, Κύπ̤[ρ]ι σ̤[έμ]να, Οὐκ̣ ὄν̣+ε+[κτον κα]τ̤θ̤εμ[έν]α κάκαν [ὔβ- ριν, πίθε ἄμ]μ̤ι̤ |
: Alla sua cara Arignota [Sta lontan la carissima Anattoria Ora, e il tenero suo] pensier Spesso volge [da] Sardi [verso te;] Quando͜ ancor con no͜i stava, gioiva assa͜i Se cantare sentiva te, Certa che͜ ad una de͜a tu fossi͜ eguale. Splende or tra le Lidïe donne͜ ancor, Come quando tramonta͜ il sol E la luna, che ha dita come rose, Splende più d'ogni stella,͜ ed illumina Col su͜o argento͜ il salato mar Ed i fiori che͜ adornan la campagna. È caduta͜ una bella rugiada, e Son sbocciati͜ i cerfogli͜ e le Rose͜ ed il meliloto pien di fiori. Molto͜ a lei, mentre vaga, ben memore Della dolce su͜a Attide, Brama͜ il tenero petto strugge,͜ e͜ il cuore Pena,͜ e͜ a noi forte grida di͜ andar da le͜i, D'oltre͜ il mare la notte da͜i Molti ͜orecchi le grida su͜e ripete. : A la sò cara Arignota [Πῆλ' ἄπεστιν Ἀνακτορί' ἀ φίλα Τὸν λέπτον ϝ' ἀπὺ] Σαρδ̣ί̤ω̤[ν Πρὸς σὲ πό]λ̤λ̤α̣κι τ̣υίδε̤ [νῶν ἔχοισα] 3 ὤς π̣ο̤[τ' ἐ]ζ̤ώομεν β̤ε̤[(.)]β̤ά̤ω̤ς ἔχε̣[ν σὲ̣ θέα‹ι̊› ϝ̣ι̣κέλ̤αν, Ἀρί̣- γ̣ν̣ώτα, σ̤ᾶ̤‹ι̊› δ̤ὲ̤ μάλιστ' ἔ̣χαι̤ρε μόλπᾳ(ι̊)· 6 νῦν δ̣ὲ Λύ̣δαισιν ἐ‹μ›πρ̣έπε{ε}ται γυνα̣ί̣- κ̣ε̣σσιν ὤς ποτ̣' ἀελίω δύντος ἀ βροδοδ̣άκτ̣υλ̣ο̣ς̣ ‹σελάννα›, 9 πάν̤τα πε‹ρ›ρέχοισ' ἄστρα, φάος δ' ἐπί- σχει θάλασσαν ἐ̤π' ἀλμύραν ἴσως καὶ πολυανθέμοις ἀρούρα̣ις̣, 12 ἀ δ' ‹ἐ›έρ̣σα κάλα κέχυται, τεθά- λ‹α›ισι δὲ β̣ρ̣όδα κἄπαλ' ἄν- θρυσκα καὶ μελίλωτος ἀνθ̤εμώδης· 15 πό̣λλα δ̣ὲ ζαφοίταισ', ἀγάνα̣ς ἐ̣πι{ιι}- μνάσθεισ' Ἄτθιδος, ἰμέρωι̣̊ λ̣έπτ̤αν ποι φρένα, κῆ̤ρ̤ ἄ̤σ̤α̤‹ι̊› βό̤ρ̣ητα̣ι, 18 κ̣ῆθ‹ι› δ̣' ἔλ̤θην ἄμμ' ὄ̤ξ̤υ β̤ό(α̣)· τ̤ὰ̤ δ̤' οὐ νῶ̣(ι̊)ν ‹γ›' ἄ̤π̣υ̤στα̣ ν̣ὺξ̣{[.]} πολύω̣ς̣ γαρύ̣ε̣‹ι› δ[(.)]ι̤' ἄλος̣ πό̣[ρω]ν̤ τ̤ὸ̤ μ̤έσσον. 21 : Alla Cipride Come inver potrebbe qualcun, regina Cipride, non struggersi spesso? Chi ami, Anche quando brama scoppiare in pianto Non lo trattieni. Come puoi colpirmi e straziarmi il cuore Senza scopo, e sciogliermi le ginocchia? Tante volte inver non mi fosti [avversa], Grande sovrana, E non rimanesti [da me] da me lontana. [Ferma il fortunal che m'infuria in cuore!] [Più] sofffrir [non] voglio! Io per me stessa Questo so bene. Che non è possibile che i mortali Sian felici appieno; è soltanto una La persona che qui con me io bramo [–uu–x] : A la Cipride Πῶς̣ κε δή τις οὐ θαμέω̣ς ἄσαιτο, Κύπρι, δἐσ̣πο̣ι̣ν̣'; Ὄττινα̤ +δ+ὴ φίλ̣+ησθα+ [καἰ] θέλοι μάλιστα πάθει̤ 'κ̣δα̤[κρύην οὐκ] ὀνέχησθα; Πᾷ [β]άλοισά̤ μ' ἀλεμάτω̣ς̤ δαΐ̤σδ[ης] εἰμέρ‹ῳ› λύ{ι̣}σαντ̣ι̣ γόν', ὦ μεγ̤ί̤σ̤[τα;] Πόλ[λ]α πάμ̤π̤αν μ' οὐ πρό̣[τερ' ἦσθ' ἀπέχθης οὔτ' ὀ̣νέ̤ερχ̣̤+θ+αι [φαῖμ' ἀπ' ἀμμέων] σέ· θέλω [δύνασθαι μήκετ' οὔτως τοῦ]το πάθη[ν. Φρένεσσι Παῦσε τὰν θύελ]λ̣αν· ἔγω δ’ ἔμ’ αὔται τοῦτο σύνοιδα [ὄττι τοὶς] β̤[ρ]ό̣τοις [ποτ]α̤ [οὔ κεν εἴη Πάμπαν εὐτύχην·] ἔ̣ν' ἄμ' [ἄμμιν ἔμμεν Δεύομ' ἀνθρώπων γ]ε̣ [ . ] . [–u–x –uu–x] : Idillio con Afrodite Lascia Creta, [appar]i qui a me alla santa Tua dimora o[v']è un grazïoso bosco D'alberi di mel[o], e l'[in]censo brucia Sopra gli altari; Qui dei mel tra i rami gorgoglia un fresco Ruscelletto, e un manto di rose ombreggia Tutto, e mentre fruscian le foglie un sonno Forte ci afferra; È fiorito un pascol[o] con i fiori Della primavera, ed i venti miele Spirano [dall'alto del ciel scendendo Verso di noi]. Quivi a m[e] tu, Cipride, di buon grado Dona di versa[r] nelle coppe d'oro [N]ettare con grazia mischiato al nostro Gaudio festivo. : Idillio cun la Afrodite Δ̤εῦρύ μ̌' ἐκ̌ Κρήτας π̣ρ̣[οφάνη]+θ' ἔ+ναυ‹λ›ον Ἄγνον ὄππ̣[ᾳ δὴ] χάριεν μὲν ἄλσος Μαλί̣[αν] β̤ῶμοι δ' ἔν̣ι θυμιάμε- νοι [λι]β̤ανώτω ἐν δ̌' ὔδωρ ψῦχρον̤ +κε+λ̣άδ̌ε̌ι̌ δ̣ι' ὔσ̣‹δ›ων Μαλίαν βρόδ̌οισ‹ι› δ̌ὲ πα̌ῖ̌ς̣ ὀ χῶρος Κ‹α›σκίαστ' α̣ἰθυσσομένων δὲ φύλλω[ν] Κ̣ῶ̣μ̤α καταίρ̣ε̌ι̌ Ἐν δὲ λείμω[ν] ἰπ̣π̣όβοτος τέθαλε̣ Ἠ̣ρι|ν̌ο̣ίσ‹ιν› ἄνθεσιν αἰ ‹δ› ἄη̌τα̤ι Μέλλιχα πνέ̤ο̤ισιν [ἐπ' ἄμμ' ἀπ' ὠρά- νω κατίοισαι.] Ἔνθα δὴ σὺ̣ δ̣ό̣ς̤ μ̤[ε] θ̤έλ̣ο̣ισα Κύπρι Χρυσί̌αισ‹ιν› ἐν κυλί̣κ̣ε̤σσιν ἄ‹β›ρως ‹ὀ›μ‹με›μείχμενον θαλ̣ία̌ι̌σ̣̌ι̣ +ν+έ̤κ̣τ̣αρ ‹οἰ›νοχόαισα[ι]. : Esser morta davver vorrei «[La mia Attide non vedrò,] Esser morta davver vorrei». Mi lasciava cogli occhi di lacrime 3 Pieni, e questo poi disse a me: «Quanto͜ abbiamo so[ffe]rto, a͜h͜imè! Saffo; inver controvoglia ora lascio te». 6 I͜o risposi a le͜i così: «Va’, sta’ bene,͜ e ricordati, Deh, di me: quanto ben t’ho voluto, sa͜i. 9 Altrimenti io ti vorrò Ricordar – [sap]pi bene ciò! – Tutti i cari e bei tempi che visti abbiam. 12 [Cr]ochi e [rose] e vïole tu Intrecciasti in [ghirlan]de e qui Presso a me le mettesti sul capo [tuo] 15 E͜ intr[e]ccia[te ipo]timidi [Sul] tuo tenero collo, qui, Mo[lte], di fiori a[mati], ponesti tu, 18 Tutto il c[orpo] t'ungesti poi [Co]n unguento [reg]ale, e la [Chio]ma tua con profumo di rose e fior. 21 E [s]u morbidi e soffici Letti, di note [acut]e e di [Gi]ovinette saziavi la vogli[a] tua. 24 Né fu [luogo di danza n]é [Spec]chio di a[cqua] né tempio mai [Da] cui lungi [n]oi ci trattenessimo, 27 Né [nella pri]mavera [noi Trascurammo] alcun bosco [mai] [Con i crotal]i [e i c]anti [dolcissimi]. 30 : Τεθνάκην δ' ἀδόλως θέλω ["Ἄτθιδ' οὐδ' ἒν ἄρ' ὄ]ψ̤[ομαι] Τεθνάκην δ' ἀδόλως θέλω"· Ἄ με ψισδομένα κατ̣ε̤λί‹μ›πανεν Πόλλα, καὶ τόδ' ἔειπέ̤ μ̤ο̤ι̤· "Ὦι̊μ' ὠς δεῖνα πεπ[όνθ]α̤μεν, Ψάπφ'! Ἦ̤ μάν̣ σ̣' ἀέκο̤ι̤σ̤' ἀ̣πυλιμπάνω!"· Τάν δ' ἔγω τάδ' ἀ̣μειβ̣ό̤μαν· "Χαίροισ' ἔρχ̣εο̣ κἄ̣με̣θεν Μέμναισ̣(θ̤)', οἶσ̣θ̣α̣ γὰρ ὤς ‹σ›ε πεδήπομεν, Α̣ἰ δὲ μή,͜ ἀ̣λλά σ' ἔγ̣ω θέλω Ὄ̣μνα̣ι̣σαι – σ̣ὺ̣ κ̣ά̤λ̤α̤ [φρ]ά̣σ̤αι – Ὄσ̣σ̣' ἄ̤μ̤μ̤ε̤[ς φίλ]α̤ καὶ κάλ' ἐ̣πάσχομεν Πό̣[λλοις γὰρ στεφάν]οις ἴων Καὶ [βρόδων κρ]ο̤κίων τ̣' ὔμοι Κ̣άρ̤α̤[ι̊ σῶι̊] π̣αρ' ἔμοι π‹ε›ρεθήκα‹ο›, Κα̣ὶ π̣ό̤[λλαις ὐπα]θ̣ύμιδας 15 Πλέ̣κ[τ]α̤[ις ἀμφ'] ἀ̤πάλαι̊ δέραι̊ Ἀνθέ̣ων ἐ̣ρ̤[άτων] πεποημμέ̣ναις, Καὶ πάν̣τ̣α̣ χ̤[ρόα σὺ]ν̣ μ̣ύ̣ρω[ι̊] Βρενθείωι̤̊ τ̤[ε κόμ]α̤ν̣ β̤ρ̣ό̣δ̣ω̤ν̣ Ἐξαλείψαο κα̣[ὶ βασ]ι̣λη̣ί̣ω‹ι̊›, Καὶ στρώμν[αν ἐ]π̤ὶ μολθ̤άκαν Ἀπάλαν πὰρ̤ [ἄκρω]ν̤ τ̤ό̣ν̣ων Ἐ̣ξίης̣ πόθο̣[ν αἶψα νε]α̤νίδων, Κωὔτε τι̣ς [χόρος οὔ]τ̣ε τι {τ̣ι̣} Ἴρον οὐδ' ὔ[δατος ῤέ]+ο+ν̣ 25 Ἔ̣πλ̤ετ' ὄππ̣[οθεν ἄμ]μ̤ες ἀπ̣έσκομεν, Οὐκ ἄλσος τ̤[ι παρ' εἴ]α̤ρος [Πάρηλθεν κροτάλω]ν̤ ψόφος [Οὐδ' ἄμμαι γλύκιαι μ]ε̤λ̤α̤οίδιαι. : Ode ad Anattoria Pari a un dio ritengo che sia quell'uomo Che davanti a te sta seduto e guarda Mentre tu, a lui presso, sì dolcemente Parli, e sorridi Tanto amabilmente; vedere questo Mi sconvolge il cuore nel petto invero: Se ti vedo per un istante, io non So più parlare, La mia lingua è rotta, ed un tenue fuoco Sotto la mia pelle all'istante corre, Coi miei occhi niente più vedo, e ronzan Le mïe orecchie, Di sudore grondo e di gelo, e trema Tutto il corpo mio, più dell'erba sono Pallida, e mi pare che inver mi manchi Poco a morire Tutto va sofferto, poiché gli inerti Come i miserabili van biasmati, Saffo: lor beate cittadi e regi Fan rovinare. : Ode a la Anattoria Φαίνεταί μοι κῆνος ἴσος θέοισιν Ἔμμεν’ ὤνηρ, ὄττις ἐνάντιός τοι Ἰσδάνει καὶ πλάσιον ἆδυ φωνεί- σας ὐπακούει Καὶ γελαίσας ἰμέροεν. τό μ’ ἦ μάν Καρδίαν ἐν στήθεσιν ἐπτόαισεν. Ὠς γὰρ ‹ἔς› σ' ἴδω βρόχε', ὤς με φώναισ' οὖδεν ἔτ’ εἴκει, Ἀλλὰ κὰμ μὲν γλῶσσα ϝέϝαγε, λέπτον Δ’ αὔτικα χρῷ πῦρ ὐπαδεδρόμακεν, Ὀππάτεσσι δ’ οὖδεν ὄρημμ’, ἐπιρρόμ- βεισι δ᾽ ἄκουαι, Ψῦχρα δ’ ἴδρως κακχέεται, τρόμος δὲ Παῖσαν ἄγρει, χλωροτέρα δὲ ποίας Ἔμμι, τεθνάκην δ᾽ ὀλίγω ’πιδεύης φαίνομ’ ἔμ’ αὔτᾳ· Ἀλλὰ πᾶν τόλματον, ἐπεί ‹κ' ἄεργον, Ψάπφ', ὀνειδίσαις ἄτε› καὶ πένητα [Ὤς ἀπόλλυνται βασίληες ὄλβι- αί τε πόληες]. : O tenere donne! [Di]ssi [a lor]: "O ten[ere donne, qu]e[llo Che r]icorderemo [fino a vecchiaia, A]nche noi, nella gio[ventù brillante] Fatto l'abbiamo. Cose be[lle e sante in quel tempo] molte Noi abbiam com[piuto; [e quand'ho visto Che avevate] questa citt[à lasciato, Con g[r]andi af[fanni Il disio il c]uo[re m'ha] m[orso]. : O dòni tendri! Αἶσ' ἔγων ἔγ]αν· ἄγα̤[ναι γύναικες, Ο]ἶ̤[α μ]εμνάσεσθ' ἄ̤[ι μέχρι γῆρας, κ]αί γ̣' ἄρ' ἄ̣μμε̣ς ἐν νεό̤[τατι λάμπραι̊] Ταῦ̣τ' ἐ̤π̣όημ̣μεν· Πό̣λλα̣ +μ+ὲν γὰρ καὶ κά[λα κἄγν' ἐν αὔται̊] ἐ̤κ̣π̤ο̤ν̤[ήσ]α̤μεν· πόλι[ν αὖ λιποίσαις ῎Υ]μμε̤ [μ'] ὀ[ξ]ε̣ίαις δ̣[άκεν αὖ βλεποίσαι̊ Κ]ῆ̤[ρ] ὀ̤ν̤[ίαισιν Ἴμμερος.] : L'amor scosso il cuore m'ha L'amor scosso il cuore ‹m'›ha Come il vento che contro le querce violento va. : L'amur el me gh'ha scoss el coeur Ἔρος δ᾽ ἐτίναξέ ‹μοι› φρένας, ὠς ἄνεμος κὰτ ὄρος δρύσιν ἐμπέτων. : Ode a una bella donna [–u–x–uu–u–x –u–x–uu–u–x –u–x-u] d'amor soffriva [–uu–x Se] t[i] miro [inn]anzi, allora [mi pare] Ch'Ermïone [non possa] te uguagli[are Alla bionda Elena te acco[s]tare Giusto] cred'[io, Com'è lec]ito a una mortal; tu in [cuore] Sappi questo: [ai ven]ti d'ogni dolore [Porterei] rime[dio, ed a te, mio amore, Ogni] disìo. Alle rugiad]ose [e di loto piene] Rive [se morissi tu_andrei, e] sempre T'ho a lodar, con te tut]ta no[t]te stare [Molt'ho a bramare.] : Ode a na bèla dòna […………………… …………………… …] ἔ̤ρωτος ἤλ̣γ̣[ει …… Ὠς ἔγω γὰρ ἄν]τ̣ι̣ον εἰσίδω σ[ε Φαίνεταί μ'οὐδ'] Ἐ̤ρμιόνᾳ τεαύ̤[τα Ἔμμεναι,] ξάνθᾳ δ' Ἐλένᾳ σ' ἐΐσ[κ]ην [Οὖδεν ἄει]κες, Ὠς θέ]μ̤ις θνάταις· τόδε δ' ἴσ[θι] τᾷ σᾷ [Καρδίᾳ] π̣αίσαν κέ μ̣ε τᾶν μερίμναν Ταῖσ' ἀϝέλ]λ̤αισ' ἀντίδ[οσιν, π]ό̤θοις δὲ̤ [Πάντας ἄγην σοί. Λωτίνοις δὲ πρὸς δροσόεν]τας ὄχθοις Βᾶν κ' αἰ ἔθναισκές ποτ', ἐπαινέσω σ'] ἄ͜ιν Ὤς μοι ἔσσετ', ἄμμε παν]ν̣υχίσ̤[δ]η̣ν [Πόλλα ποθήω.] : Poesia di Gongyla Secondo me [Qu]i c[ompa]ri, [Go]ngila, [mia carissima, Te ne p]rego, indossa la v[este tüa Bi[anc]a [come il la]tte: un [sì gran] disìo at- torno ti vola, Bella come sei! Quel[l]a veste infatti [Mi] sconvolge quando la ve[d]o, e lieta Io ne son: la stessa [C]iprig[na] infatti D[i ciò t']accu[sa. L]ei io preg[o]... Tal p[arola... V]ogli[o... … ] Secondo Tedeschi e me [Cara Aba]nti, [vieni q]ui e con la [dolce Ar]pa [canta Go]ngila, te ne prego Mentre] ancora attorno il disìo ti vola, A te sì bella. La [tua] veste infatti assai [la] sconvolse Quando lei la vide, ma io ne godo: La Ciprigna stessa, [la santa, voï Rimproverava. Come] prego... Tal p[arola]… Voglio... … ] : Poesia de Gongyla Sagond mi Τυί]δ̣ε̣, φ̤[ιλτάτα, κ]έλομαι σ[πόλαν σάν, Γο]γ̤γύλ̣α̣, π̣[έφα]νθι λάβοισ̣α̣ μ̤ά̤[λαν Γλα]κ̣τίνα̣ν̤· σ̣ὲ δηὖτε πόθος̣ τ̣[έουτος] Ἀμφιπότατ̣αι Τὰν κάλαν· ἀ γὰρ κατάγω̤γις αὔ[τ]α [μ' Ἐπτόαισ' ἴδο̣[ι]σαν· ἔγω δὲ χα̣ίρω· Καὶ γὰρ αὔτ̤α δὴ τ̣[όδ]ε μέμφ̤[εταί σοι Κ]υπρογέν[ηα· Τ]ᾶ̤ς ἄρ̣αμα̤[ι Τ̤οῦτο τὦ[πος Β]όλλομα̤[ι … ] Sagond Tedeschi e mi Τυί]δ̣ε̣, φ̤[ιλτάτα· κ]έλομαι σ[' ἀείδην Γο]γ̤γύλ̣α̣ν̤, [Ἄβα]νθι, λάβοισ̣α̣ν̤ ἄ̤[βραν Πᾶ]κ̣τιν, ἆ̣ς̤ σ̣ε δηὖτε πόθος̣ τ̣[έουτος] Ἀμφιπότατ̣αι Τὰν κάλαν· ἀ γὰρ κατάγω̤γις αὔ[τ]α[ν Ἐπτόαισ' ἴδο̣[ι]σαν· ἔγω δὲ χα̣ίρω· Καὶ γὰρ αὔτ̤α δή π̣[οτ'] ἐμέμφ̤[ετ' ὔμμε Κ]υπρογέν[ηα· Ὠ̤ς ἄρ̣αμα̤[ι Τ̤οῦτο τὦ[πος Β]όλλομα̤[ι … : Le stelle e la luna Nuovamente celan la loro luce Or le stelle intorno alla bella luna; Ella più che mai sulla Terra splende, Piena e d'argento. : I stèle e la lüna N'ótra ólta là intùren a la bèla Lüna i stèle i scònd töt ol lur splendùr Quand che, piéna, co la sò lüs d'arzènt l'i- nonda la Tèra. : M'hai lasciata M'hai lasciata. Ahimè! Forse oblio t'ha presa Or di me, carissima? O forse ami Più di me qualche altra persona? E questa Chi sarà mai? : Te me gh'he lassaa [Καλλέλοιπάς μ’. Ὦμ’.] Ἐμέθεν δ’ ἔχησθα ‹ Ἤ σὺ› λάθαν, [φιλτάτα,] ἤ τιν’ ἄλλον ‹Μᾶλλον› ἀνθρώπων ἐμέθεν φίλησθα; [Τίς δὲ κεν εἴη;] : Alle Nereidi O Nereïdi auguste, indenne qui Fate che [da me] mio fratello torni, Ciò che nel suo cuor lui disìa ch'accada, Quello compite; Possa ad ogni errore un rimedio po[rre,] Essere una gioia per i suoi cari E pei suoi nemici un dolor; per noi nes- sun mai lo sia. Che la sua sorella lui render voglia D[i] più [gr]ande onore, e da quelle [an]gosce [Lib]e[ri] coloro cui [pr]ia, soffrendo, [i Cuor distrugg]eva, [Lui da tutti rimprove]r[ato], cosa Che dei cittadini suoi con l'a[ccus]a Ci potea nel vivo [fer]ir, ma p[r]esto Lui lo capì, E ancor me[gl]io lo capirà scoprendo [Il valor del] b[uo]n no[me tra i morta]li. Cip[r]ide, [nascon]di [le cose che] non Sop[porteremmo]! : Ai Nereidi Πότνιαι Νηρήϊδες̤, ἀ̤β̤λάβη[ν μοι Τὸν̤ κ̣ασίγνητον δ[ό]τε τυί̣δ' ἴκε̣σθα[ι Κὤτ̤τ̤ι ϝῶι̊ θύμωι̊ κε̤ θέλη γένεσθαι Κῆνο τελέσ̤θην· Ὄσσα δὲ πρ̤όσθ' ἄμβροτε πάντα λῦσ[αι, Καὶ φίλοισι ϝοῖσι χάραν γένεσθαι Κὠνίαν ἔχθροισι, γ̣ένοιτο δ' ἄμμι Μ̣ή̣δαμα μ̣ήδεις Τὰν κα̣σιγνήταν δὲ θ̣έλοι πόη̤σθα[ι Μέ]σδονος̤ τίμας, [ὀν]ίαν δὲ λύγραν Ἐκλύ]οι̤[τ]ο τοῖσι π̤[ά]ρ̤οιθ' ἀχε̣ύων Αὖτος ἐδά]μ̤να Κῆρ, ὀνείδο]ς̤ εἰσαΐω[ν], τ̤ὸ κ' ἐγ χρῶι̊ Κἄ]μ̣μ̣' [ἔπηλ]λ̤' ἐπαγ[ορί]αι̊ πολίτ̤αν Ὤ̤ς̤ ποτ' οὐ̤[κ ἄ]λ̤λω̤ς̤, [ἐσύ]νηκε δ' αὖτ' οὐ δεν διὰ +μ+ά̤κρω Καί τι μᾶ̤[λλ]ον αἰ κ[λ]έο[ς ἐ]ν̤ [βρότοι]σ̤ι Γ̤νώσε̣+τ+' ἂ̤ψ [οἶ]ον̣, σὺ [δ]ὲ̤, Κύπ̤[ρ]ι σ̤[έμ]να, Οὐκ̣ ὄν̣+ε+[κτον κα]τ̤θ̤εμ[έν]α κάκαν [ὔβ- ριν, πίθε ἄμ]μ̤ι̤ |
